Μια νέα έκθεση του Which? Travel για τον υπερτουρισμό αναφέρει τη Ζάκυνθο και η Αθήνα, ως προορισμούς που υποφέρουν από εισροή επισκεπτών -ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η κακή συμπεριφορά είναι τόσο μεγάλο πρόβλημα όσο και οι αριθμοί.
Αυτό που κάποτε ήταν ένα πλήθος διακοπών, όπως φαίνεται, τώρα είναι υπερτουρισμός. «Έχει κατακλύσει μερικούς από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της Ευρώπης», λέει ο Rory Boland, συντάκτης του Which? Travel, του οποίου η νέα έκθεση περιγράφει λεπτομερώς την ισχυρή πίεση που ασκούν οι επισκέπτες σε προορισμούς σε όλη την ήπειρο.
Το βραβείο για το πιο τουριστικά γεμάτο θέρετρο απονέμεται στο ελληνικό νησί της Ζακύνθου, όπου οι διανυκτερεύσεις ξεπερνούν τους κατοίκους σε αναλογία 150 προς 1. Αλλού, η Μαγιόρκα κερδίζει το βραβείο για τις περισσότερες διανυκτερεύσεις, ενώ το Παρίσι βρίσκεται στην κορυφή του δείκτη τουριστικής πυκνότητας με 418.000 διαμονές ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, ξεπερνώντας κατά πολύ τον πλησιέστερο ανταγωνιστή του. Ποια πρωτεύουσα βρίσκεται στην 2η θέση; Η Αθήνα, και πιο συγκεκριμένα το κέντρο της.
«Είναι σαφές ότι ορισμένοι αισθάνονται πως έχει έρθει ένα σημείο καμπής», λέει ο Μπόλαντ. «Η αρνητική πλευρά ενός ακμάζοντος τουριστικού εμπορίου - είτε αυτό αφορά την αύξηση των τιμών των κατοικιών, την αντικοινωνική συμπεριφορά είτε την πίεση στις τοπικές υπηρεσίες - υπερτερεί των κερδών».
Ο όρος «υπερτουρισμός» μπορεί να είναι σχετικά νέος, αλλά, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Ρίτσαρντ Μπάτλερ του Πανεπιστημίου του Στράθκλαϊντ: «Τα παράπονα για τις επιπτώσεις των πλήθους τουριστών χρονολογούνται πάνω από έναν αιώνα πριν, σίγουρα τουλάχιστον στην περίπτωση της Βενετίας».
Για ορισμένους προορισμούς, υποστηρίζει, το πραγματικό πρόβλημα είναι η ανεπιθύμητη συμπεριφορά και η όχληση. «Μέρη με μακρά παράδοση όπως το Μπλάκπουλ, το Λας Βέγκας και το Ορλάντο δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν παράπονα για υπερτουρισμό. Ουσιαστικά μεγάλωσαν με τον τουρισμό να είναι το μόνο παιχνίδι στην πόλη και η ανάπτυξή τους και η εστίασή τους ήταν πάντα στον τουρισμό».
Το πρόβλημα εντοπίζεται σε τοποθεσίες που είναι καινούργιες στην εμπειρία και για οποιονδήποτε λόγο δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν. Παλιές πόλεις όπως το Ντουμπρόβνικ και η Πράγα υποφέρουν.
Αλλά μερικές φορές, υποστηρίζει ο Μπάτλερ, τα τραύματα μπορεί να είναι αυτοπροκαλούμενα. «Η Βαρκελώνη είναι ένας από τους κύριους τόπους παραπόνων για υπερτουρισμό στα μέσα ενημέρωσης», λέει. «Αλλά επικεντρώθηκε σκόπιμα στον τουρισμό ως πηγή ανάπλασης, ξεκινώντας με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992».
Η λιγότερο επισκέψιμη επιλογή σε όλη την Ευρώπη, με μηδενικούς επισκέπτες, είναι το νορβηγικό νησί Γιαν Μάγεν. Όντας αρκετά μέσα στον Αρκτικό Κύκλο και με ειδική άδεια που απαιτείται για την επίσκεψή του, παραμένει ένας απίθανος προορισμός διακοπών.
Τα πιο πολυσύχναστα και ήσυχα ταξιδιωτικά μέρη του Travel
Υψηλότερη τουριστική πίεση (τουρίστες ανά 1.000 κατοίκους)
Ζάκυνθος, Ελλάδα: 149.887
Νομός Ίστρια, Κροατία: 133.467
Φουερτεβεντούρα, Κανάρια Νησιά: 118.720
Χαμηλότερη τουριστική πίεση (τουρίστες ανά 1.000 κατοίκους)
Ταργκόβιστε, Βουλγαρία: 332
Ρίμπνικ, Πολωνία: 351
Μπενεβέντο, Ιταλία: 398
Ο μεγαλύτερος αριθμός τουριστών ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο
Παρίσι: 418.280
Κέντρο Αθήνας: 88.535
Κοπεγχάγη: 63.944
Χαμηλότερος αριθμός τουριστών ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο
Γιαν Μάγεν, Νορβηγία: 0
Τελεόρμαν, Ρουμανία: 1,21
Σβάλμπαρντ, Νορβηγία: 2,4
Περισσότερες διανυκτερεύσεις
στη Μαγιόρκα: 51.193.029
στο Παρίσι: 43.919.010
στη Ρώμη: 41.135.744