Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Μπατάιγ: Επιθυμία

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Καταφέραμε να αντιληφθούμε τον παραλογισμό των σχέσεων του ερωτισμού και της ηθικής. Ξέρουμε ότι η καταγωγή υπάρχει στις σχέσεις του ερωτισμού και των πιο απόμακρων δεισιδαιμονιών της θρησκείας. Αλλά πάνω από την ιστορική ακρίβεια, δε χάνουμε ποτέ από τα μάτια μας αυτή την αρχή: από τα δυο το ένα, είτε ο παθολογικός ερεθισμός είναι αρχικά αυτό που μας υποβάλλει η επιθυμία, το φλογερό πάθος· είτε έχουμε την έλλογη μέριμνα για ένα βελτιωμένο μέλλον.

Φαίνεται πως υπάρχει ένας μέσος όρος. Μπορώ να ζήσω μέσα στη μέριμνα για ένα καλύτερο μέλλον. Αλλά μπορώ ακόμα να αποβάλλω αυτό το μέλλον στέλνοντας το σε έναν άλλο κόσμο. Σε έναν κόσμο όπου μονάχα ο θάνατος έχει την εξουσία να με εισαγάγει.

Αναμφίβολα αυτός ο μέσος όρος ήταν αναπόφευκτος. Έφτασε για τον άνθρωπο η εποχή να λογαριάσει –πιο βαριά απ’ το τίποτα– τις ανταμοιβές, τις τιμωρίες, που θα μπορούσαν να επέλθουν μετά θάνατον…
 

Κανείς δεν φαντάζεται ένα κόσμο όπου το φλογερό πάθος θα έπαυε αποφασιστικά να μας βασανίζει  

Εντέλει όμως διαβλέπουμε την εποχή όπου παρόμοιοι φόβοι (ή ελπίδες), μη μπορώντας πια να λειτουργήσουν, το άμεσο συμφέρον θα αντιτεθεί χωρίς μέσο όρο στο μελλοντικό συμφέρον όπως η φλογερή επιθυμία θα αντιτεθεί χωρίς τίποτα επιπλέον στον στοχαστικό υπολογισμό του λόγου. Κανείς δεν φαντάζεται ένα κόσμο όπου το φλογερό πάθος θα έπαυε αποφασιστικά να μας βασανίζει… Κανείς, απ᾽ την άλλη, δεν αντιμετωπίζει την πιθανότητα μιας ζωής που ποτέ πια δεν θα την έδενε ο υπολογισμός.

Ο πολιτισμός ολόκληρος, η δυνατότητα της ανθρώπινης ζωής, εξαρτάται απ’ τη λελογισμένη πρόβλεψη των μέσων προς εξασφάλιση της ζωής. Αλλά αυτή η ζωή –αυτή η πολιτισμένη ζωή– που έχουμε το βάρος να διασφαλίσουμε, δεν μπορεί να περιοριστεί σ’ αυτά τα μέσα, που την καθιστούν δυνατή. Πέρα απ’ τα υπολογισμένα μέσα ψάχνουμε το σκοπό –ή τους σκοπούς– αυτών των μέσων.

Η ανταπόκριση στην ερωτική επιθυμία – καθώς επίσης και στην πιο ανθρώπινη επιθυμία (λιγότερο φυσική), της ποίησης η, και της έκστασης (αλλά απ’ τον ερωτισμό στην ποίηση, ή απ’ τον ερωτισμό στην έκσταση, η διαφορά μπορεί να συλληφθεί αποφασιστικά;). Η ανταπόκριση στην ερωτική επιθυμία, αντίθετα, είναι ένας σκοπός.

Πράγματι, η αναζήτηση των μέσων τελικά είναι πάντα, λογική. Η αναζήτηση ενός μέσου εξαρτάται απ’ την επιθυμία, που συχνά αψηφά τη λογική. Συχνά, μέσα μου, η ικανοποίηση μιας επιθυμίας αντιτίθεται στο συμφέρον. Αλλά ενδίδω σ’ αυτή, γιατί έγινε βάναυσα ο τελικός σκοπός μου!


Από το βιβλίο του Ζωρζ Μπατάιγ, Τα Δάκρυα του Έρωτα, εκδ. Νεφέλη. Ζωρζ Μπατάιγ, πλήρες όνομα Georges Albert Maurice Victor Bataille, (10 Σεπτεμβρίου 1897 – 9 Ιουλίου 1962) ήταν γάλλος διανοητής και συγγραφέας. Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την ανθρωπολογία, τα οικονομικά την κοινωνιολογία και την ιστορία της τέχνης. Τα πιο χαρακτηριστικά του έργα είναι το «Η Ιστορία του Ματιού» και το δοκίμιο «Η Ιστορία του Ερωτισμού», εξαιτίας των οποίων θεωρείται ο Πάπας του Ερωτισμού. Επηρεασμένος από τον Νίτσε και τους σουρεαλιστές, θεωρείται από τους μεγάλους διανοητές του 20ου αιώνα.

 
Διαβάστε επίσης:
Μπατάιγ: Ελεύθερη ζωή
Μπατάιγ: Μεθάω
Πας: Έρωτας και ερωτισμός

εμφάνιση σχολίων