0
4
σχόλια
466
λέξεις
CULTURE
Η έκθεση «Κυκλαδίτισσες» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης με 180 ακριβοθώρητα εκθέματα, μοιάζει πολύ σύντομη μπροστά στη βαρύτητα των αφηγήσεών της. Από την Μελίτα Κάραλη
 
DOCTV.GR
28 Απριλίου 2025

«Είναι αδύνατον να εμποδίσεις τις γυναίκες των φτωχών να κυκλοφορούν όποτε θέλουν.» Αριστοτέλης, 300 π.Χ.

Η επιγραφή καταλαμβάνει έναν ολόκληρο τοίχο και τη συνοδεύουν αυστηρές μαρμάρινες ανακοινώσεις της Πολιτείας, οι οποίες εξηγούν αναλυτικά πως οι γυναίκες δεν μπορούν να κυκλοφορούν μόνες, οι δε παρθένες τιμωρούνται με μεγάλα πρόστιμα εάν το επιχειρήσουν. Οι γυναίκες ανήκουν στην πόλη ή στον πατέρα τους και καθορίζεται η τιμή τους από την προίκα τους (σε δραχμές).

Δίπλα, μια πωλήτρια λαδιού εμφανίζεται σε κεραμική απεικόνιση. Η γυναίκα της εποχής που αναγκάζεται να εργαστεί εκεί έξω, μοιάζει πιο ελεύθερη από τις υπόλοιπες.

Η έκθεση «Οι Κυκλαδίτισσες» αποτελεί μια βαθιά πολιτική και συγκινητική εμπειρία που φωτίζει την Γυναίκα (και όχι μόνο) των Κυκλάδων, μέσα από την αρχαιολογική ματιά. Ιέρειες, θεές, θηλυκά αποτρόπαια, θεραπεύτριες, αγίες, πριγκίπισσες, «μάγισσες», μανάδες, εταίρες, επαναστάτριες, μετανάστριες. Από την Ίσιδα έως την Μαντώ Μαυρογένους, κάθε μία αφηγείται την ιστορία της.

Στην αίθουσα του Ερωτισμού και στην αίθουσα της Βίας, οι αναπαραστάσεις μοιάζουν πιο «ζωντανές» και βγαίνουν από την ακινησία των «πορτρέτων» στολισμένων προνομιούχων της κάθε εποχής. Εικόνες ωμού σεξ, περιπτύξεις ερωτευμένων, ηδονοβλεπτικά ειδωμένα γυμνά γυναικεία σώματα, σκηνές κανονικοποίησης της βίας με βούλα από την Ιλιάδα.

Ένας σκελετός Ρωμαίας γυναίκας από τη Σίκινο με κατάγματα σε όλο το σώμα, βασανίστηκε ως δαιμονισμένη και θάφτηκε στη συνέχεια μαζί με όλα τα κοσμήματά της. Το έκθεμα στη βιτρίνα είναι σοκαριστικό. Είναι ένα από τα αμέτρητα θύματα στον αέναο πόλεμο της πατριαρχίας και βλέπεις κυριολεκτικά το νήμα να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου

Συγκρίνω την ιστορία της με εκείνη της αρχαϊκής Κόρης από τη Θήρα, το υπέρογκο γλυπτό από Ναξιώτικο μάρμαρο που υποδέχεται τον επισκέπτη στην έκθεση. Ήταν αφιερωμένο σε μια Κόρη της ανώτερης τάξης, αλλά έσπασε κατά τη μεταφορά του και τελικά θάφτηκε (με πολλή προσοχή, όπως τονίζεται) στον νεκροταφείο του νησιού.

Ένα άγαλμα έχει μεγαλύτερο ή ίδιο σεβασμό από μια γυναίκα. Οι τρόποι με τους οποίους θάβονται γυναίκες και αγάλματα αφορούν περισσότερο τους θεούς και τις τιμές παρά τις θνητές γυναίκες και την αξία τους.


Παρότι τα 180 ακριβοθώρητα εκθέματα είναι εντυπωσιακά, η έκθεση μοιάζει σύντομη μπροστά στη βαρύτητα των αφηγήσεών της. Σαν γυναίκα πιστεύω πως δεν μπορείς να την παρακολουθήσεις χωρίς να σου ανέβει το αίμα στο κεφάλι. Την είδα (μαζί με δεκάδες αποσβολωμένες τουρίστριες απ΄όλο τον κόσμο), με μια σκέψη να αναβοσβήνει διαρκώς στο μυαλό μου: στην ερώτηση «σε ποια εποχή θα ήθελες να ζήσεις;» καμιά γυναίκα δεν μπορεί να απαντήσει τίποτε άλλο παρά «στο μέλλον».

 

Οι «Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων« θα βρίσκονται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης έως στις 4 Μαίου αλλά θα συνεχίσουν το ταξίδι τους στο ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θήρας, στις13 Ιουνίου 2025. Είσοδος από Μέγαρο Σταθάτου, Β. Σοφίας & Ηροδότου 1, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης 
 

Διαβάστε επίσης: Οι Κυκλαδίτισσες στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης 
 

εμφάνιση σχολίων