«Στον κόσμο της Α' ΠΡΟΣΩΠΟ πατριαρχίας, καμιά γυναίκα δεν είναι ελεύθερη»

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Απόσπασμα από το Φιρντάους της Ναουάλ Αλ Σααντάουί, ένα από τα πιο κλασικά και πολυμεταφρασμένα κείμενα της φεμινιστικής γραμματείας (μετάφραση Ελένη Καπετανάκη, εκδ. Δώμα.

Όταν πήγα σχολείο, ήμουν 6 χρονών, ο δάσκαλος μού ζήτησε να γράψω τ’ όνομά μου. Έγραψα: Ναουάλ. Μου είπε: «Όχι, γράψε τ’ όνομά σου ολόκληρο, μαζί με το επώνυμό σου». Έγραψα τότε δίπλα στ’ όνομά μου το επώνυμο της μάνας μου γιατί εκείνη μού ’χε μάθει την αλφαβήτα. Μόλις το είδε ο δάσκαλος, διέγραψε με μια απότομη κίνηση το επώνυμο της μητέρας μου. «Σβήσ’ το αυτό», μου είπε, «και γράψε γρήγορα το επώνυμο του πατέρα σου και του παππού σου». Εκείνη τη στιγμή κάτι φωτίστηκε μέσα μου. «Γιατί;», αναρωτήθηκα. «Γιατί έσβησε το όνομα της μάνας; Αφού αυτή με γέννησε, αυτή μ’ έμαθε να διαβάζω και να γράφω, αυτή τά ’κανε όλα». Από εκείνη τη στιγμή επαναστάτησα.

 
Η γύμνια και το κουκούλωμα είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Διότι το να καλύπτεις υποχρεωτικά μια γυναίκα με μαντήλα σημαίνει πως η γυναίκα αυτή είναι ένα σκέτο κορμί που πρέπει να σκεπαστεί. Το να ξεγυμνώνεις ένα γυναικείο σώμα σημαίνει και πάλι πως πρόκειται για ένα σκέτο κορμί.                    

Ακόμα κι ως παιδί, ήμουν εναντίον της πατριαρχίας. Γιατί τι είναι η πατριαρχία; Πατριαρχία είναι τα δύο μέτρα και δύο σταθμά. Πατριαρχία είναι η διπλή ηθική, οι διαφορετικοί κανόνες. Είναι το να κυριαρχεί πάνω σου ένας άντρας μόνο και μόνο επειδή είναι άντρας.

Ο φεμινισμός δεν ήταν κάτι που χρειαζόταν να το σπουδάσω. Ο φεμινισμός δεν είναι δυτική εφεύρεση. Το φεμινισμό δεν τον ανακάλυψαν Αμερικανίδες, όπως πιστεύει ο περισσότερος κόσμος. Όχι, ο φεμινισμός είναι ενσωματωμένος στον αγώνα όλων των γυναικών σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

Είμαστε εναντίον της πατριαρχίας, όχι εναντίον των αντρών. Το πατριαρχικό σύστημα καταπιέζει και τους άντρες και τις γυναίκες. Η γύμνια και το κουκούλωμα είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Μεταφέρουν το ίδιο μήνυμα. Διότι το να καλύπτεις υποχρεωτικά μια γυναίκα με μαντήλα σημαίνει πως η γυναίκα αυτή είναι ένα σκέτο κορμί που πρέπει να σκεπαστεί. Το να ξεγυμνώνεις ένα γυναικείο σώμα σημαίνει και πάλι πως πρόκειται για ένα σκέτο κορμί.

Οι γυναίκες είναι συνένοχες σ’ όλο αυτό το πράγμα. Οι μανάδες καταπιέζουν τις κόρες τους και τις άλλες γυναίκες. Είναι η νοοτροπία, η ψυχολογία του σκλάβου. Συνήθως οι σκλάβοι μισούν ο ένας τον άλλον και αντιμάχονται ο ένας τον άλλον για να κερδίσουν την εύνοια του αφέντη τους. Το ίδιο κάνουν κι οι γυναίκες. Θέλουν να ευχαριστήσουν τον αφέντη, τον άντρα. Θέλουν να κερδίσουν την εύνοιά του. Γι’ αυτό καταπιέζουν τα κορίτσια τους και τις υπόλοιπες γυναίκες.

 
Η Ναουάλ Αλ Σααντάουι (27 Οκτωβρίου 1931 - 21 Μαρτίου 2021) ψυχίατρος, συγγραφέας, ακτιβίστρια, ήταν μια από τις κορυφαίες προσωπικότητες του παγκόσμιου φεμινιστικού κινήματος. Το 1981 φυλακίστηκε για το έργο της και αργότερα, εξαιτίας απειλών για τη ζωή της, αναγκάστηκε να φύγει από την Αίγυπτο. Δίδαξε για χρόνια σε αμερικανικά πανεπιστήμια. Το 1996 επέστρεψε στο Κάιρο. Είχε κατ’ επανάληψη βραβευτεί για το ανθρωπιστικό και συγγραφικό της έργο, ενώ χαρακτηρίζεται ευρέως ως «η Σιμόν ντε Μπωβουάρ του αραβικού κόσμου». Τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες.

 
Διαβάστε επίσης:
Η πατριαρχία πέθανε. Ζήτω ο αντρικός κόσμος
Η ανθεκτικότητα της πατριαρχίας
Ένας αιώνας φεμινισμού

εμφάνιση σχολίων