1
1
σχόλια
873
λέξεις
ΣΙΝΕΦΙΛ
Το Στη Γη του Άγριου Μελιού έλαβε 3 βραβεία Sundance. Το ντοκιμαντέρ της χρονιάς κι ένα από τα καλύτερα των τελευταίων χρόνων προβάλλεται τώρα στις αίθουσες
 
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΑΚΗΣ ΛΑΚΤΑΡΙΔΗΣ [email protected]
22 Φεβρουαρίου 2020
Στη Γη του Άγριου Μελιού (Honeyland). Η Χατιτζέ είναι μια μεσήλικη, ξερακιανή γυναίκα που ζει με την ηλικιωμένη και κατάκοιτη μητέρα της, σε ένα εγκαταλειμμένο χωριό, σε μια κοιλάδα της ορεινής Βόρειας Μακεδονίας. Βγάζει τα προς το ζην, καλλιεργώντας μια σειρά από μελίσσια μέσα σε κάποιο από τα γκρεμισμένα σπίτια του χωριού, αλλά και φροντίζοντας την μακροημέρευση των άγριων μελισσιών σε γκρεμούς, κούφια δένδρα και όπου αλλού.

Είναι καλοκαίρι και μια πολυπληθής, μετακινούμενη οικογένεια αγροτών, με ένα κοπάδι από αγελάδες, ένα φορτηγό κι ένα τροχόσπιτο, έρχονται να περάσουν το καλοκαίρι στη κοιλάδα. Κάνουν φασαρία και φέρνουν αναστάτωση στο έρημο χωριό, στη ζωή και στις μέλισσες της Χατιτζέ που αρχικά θα χαρεί που θα έχει και άλλους ανθρώπους γύρω της. Όταν εκείνη τους δείξει τα μελίσσια της και τους εξηγήσει τι ακριβώς κάνει εκεί πέρα, η οικογένεια θα αγοράσει έτοιμα ξύλινα μελίσσια και θα θελήσει να κάνει το δικό της μέλι, αυξάνοντας έτσι τους οικονομικούς πόρους της. Η Χατιτζέ που ασχολείται με αυτά από παιδί με τον παραδοσιακό τρόπο, θα τους εξηγήσει πως πρέπει να μαζεύουν τη μισή παραγωγή μελιού από κάθε μελίσσι, αφήνοντας το άλλο μισό για τις μέλισσες, διαφορετικά θα πεινάσουν και θα αρχίσουν τις επιθέσεις στα δικά της μελίσσια. Οι ευκαιριακοί καλλιεργητές μελισσιών όμως δεν θα ακούσουν τη συμβουλή της, καθώς ένας μεσάζων έμπορος τους ζητά όλο και μεγαλύτερες ποσότητες και η σύγκρουση μαζί τους θα είναι αναπόφευκτη. Η γυναίκα θα βρει έναν απρόσμενο σύμμαχο ανάμεσα τους, τον πιο φευγάτο γιο της οικογένειας.

Το Honeyland των Λούμπομιρ Στεφάνοφ & Ταμάρα Κοτέφσκα που κέρδισε 3 Βραβεία στο Σάντανς (Ντοκιμαντέρ, Φωτογραφίας, Ειδικό Βραβείο Επιτροπής), Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στις Νύχτες Πρεμιέρας και άλλα 28 βραβεία από 46 υποψηφιότητες, ανάμεσά τους και τη διπλή για Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας και Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους, είναι ένα από τα καλύτερα των τελευταίων χρόνων!

Η δύναμη του ντοκιμαντέρ είναι γνωστή στους σινεφίλ εδώ και πολλά χρόνια, αρκεί να θυμηθεί κανείς το βουβό, Ο Νανούκ του Βορρά (1922), του Ρόμπερτ Τζ. Φλάερτι, ενός κινηματογραφικού είδους που κατά διαστήματα επανέρχεται στη mainstream κινηματογραφική μόδα, κυρίως μέσω μουσικών ντοκιμαντέρ, αλλά όχι μόνο. Από τις προηγούμενες δεκαετίες, μας έρχονται στο νου, το Harlan County USA (1976), της Μπάρμπαρα Κολπ, τη τριλογία Koyaanisqatsi, Powaqqatsi & Naqoyqatsi του Γκόντφρι Ρέτζιο, το Ακήρυχτος Πόλεμος (Bowling for Columbine), του Μάικλ Μουρ, το δικό μας, αριστουργηματικό, Αγέλαστος Πέτρα του Φίλιππου Κουτσαφτή καθώς και τα πιο πρόσφατα: Το Αλάτι της Γης, Το Μαργαριταρένιο Κουμπί μαζί με το Νοσταλγώντας το Φως & την Οροσειρά των Ονείρων, Η Πράξη του Φόνου & Η Όψη της Σιωπής, το Ψάχνοντας τον Sugar Man, το Έντουαρτ Σνόουντεν: Citizenfour και το περσινό, συγκλονιστικό Free Solo.

Το Στη Γη του Άγριου Μελιού εν μέρη σκηνοθετημένο, όπως όλα τα ντοκιμαντέρ άλλωστε, είναι ταυτόχρονα σκληρό και τρυφερό, λυρικό και ωμό, ονειρικά ποιητικό και ρεαλιστικά αφόρητο σε σχέση με την εποχή μας ανά στιγμές (ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με τα παιδιά και τα ζώα), αστείο και σπαρακτικό, μελαγχολικό και ανθρωπιστικά & εθνολογικά σπουδαίο, καθώς καταγράφει ανθρώπους και συμπεριφορές που στα Βαλκάνια τουλάχιστον, τείνουν προς εξαφάνιση. Καθώς οι γενιές των μεγαλυτέρων αποχωρούν, παραδόσεις και έθιμα αιώνων, εξαφανίζονται μαζί τους.

Η Χατιτζέ, μια ανύπαντρη, έφηβη στη καρδιά γυναίκα 56 χρονών, ζει στα βουνά με τα εντελώς βασικά και κατεβαίνει στα Σκόπια μονάχα για να πουλήσει το μέλι και να αγοράσει μπανάνες για τη μητέρα της και βαφή για τα μαλλιά της. Σέβεται τις μέλισσες και όλα τα ζωντανά όντα και γνωρίζει πως να κρατά την ισορροπία ανάμεσα στις δικές της δραστηριότητες και το περιβάλλον που τη φιλοξενεί. Οι καλοκαιρινοί εισβολείς, είναι μια φτωχή οικογένεια αγροτών με πολλά παιδιά, η οποία προσπαθεί να επωφεληθεί πρόσκαιρα από αυτό το περιβάλλον χωρίς σεβασμό και εκείνο την τιμωρεί με τον τρόπο του. Ο επερχόμενος χειμώνας βρίσκει τη Χατιτζέ μόνη της, να προσπαθεί να προστατεύσει τον εαυτό της, τη σκυλίτσα και τα γατιά της, από τους πεινασμένους λύκους. Καθώς η λιγνή φιγούρα της κινείται στο χιονισμένο τοπίο με τη Τζάκι, το θηλυκό σκύλο της, μοιάζει και πιθανόν να είναι, η τελευταία του είδους της, που μέσα στη καρδιά του χειμώνα, μπορεί να αντλεί μέλι από τους βράχους. Απίστευτης ομορφιάς η σύλληψη και η φωτογραφία των Φέιμι Νταούτ & Σαμίρ Λιούμα, που θυμίζει κλασικά ζωγραφικά έργα, αλλά και το σκορ του Foltin που ακούγεται μονάχα στην εισαγωγή και στο φινάλε.

Η Χατιτζέ είναι τόσο φωτογενής που μοιάζει πανέμορφη στα μάτια του θεατή, λόγω της προσωπικότητάς της. Οι σκηνοθέτες την ανακάλυψαν καθώς έκαναν έρευνες για ένα περιβαλλοντικό ντοκιμαντέρ. Τώρα ζει σε ένα άλλο χωριό με περισσότερους κατοίκους και σε ένα σπίτι με ρεύμα και νερό, ενώ συνεχίζει να επισκέπτεται τακτικά τα μελίσσια της.

Το καλοκαίρι του φιλμ είναι στη πραγματικότητα γυρισμένο μέσα σε τρία καλοκαίρια στη σειρά και το υλικό που είχαν γυρίζει, διαρκούσε 400 ολόκληρες ώρες. Κάποιοι θα δυσκολευτούν στη παρακολούθησή του λόγω ρεαλισμού, άλλοι θα κλείσουν τα μάτια στις άγριες σκηνές, θα κλάψουν, θα γελάσουν και θα συγκινηθούν, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο κι αν έχουν δει τη φετινή σεζόν, μυθοπλαστικό ή μη.


Info: Στη Γη του Άγριου Μελιού (Honeyland). Δραματική Ντοκιμαντέρ. Βόρεια Μακεδονία 2019. Πρεμιέρα: Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου. Σκηνοθεσία: Λούμπομιρ Στεφάνοφ & Ταμάρα Κοτέβσκα. Με τους: Χατιτζέ & Ναζιφέ Μουράτοβα και την οικογένεια Σαμ. Διανομή: Cinobo.
εμφάνιση σχολίων