«Η έκφραση είναι κομμάτι της ανθρώπινης υπόστασης. Το να στερείσαι φωνής σημαίνει ότι δεν συμμετέχεις στην κοινωνία. Τελικά, αυτό αποτελεί άρνηση της ανθρωπιάς».
Ο σπουδαίος Κινέζος εικαστικός καλλιτέχνης Ai Weiwei έγινε γνωστός στην Ελλάδα όταν φωτογραφήθηκε, στην ίδια στάση, εκεί όπου είχε βρεθεί νεκρό ένα μωρό προσφυγόπουλο από την Συρία.
Τις τελευταίες βδομάδες, το γερμανικό περιοδικό Zeit τον προσκάλεσε να γράψει ένα κείμενο όπου να καταθέτει την άποψη του για την γερμανική κοινωνία. Δυστυχώς όμως το κείμενο δεν άρεσε στην διοίκηση του περιοδικού και δεν εκδόθηκε ποτέ.
Ο καλλιτέχνης επέλεξε να το δημοσιεύσει στο ίντερνετ - και σε μεγάλο βαθμό αυτά που γράφει αφορούν κάθε σύγχρονη κοινωνία. Τα βασικά σημεία του κομμένου άρθρου του Ai Wei Wei στο Zeit Magazine:
– Μια κοινωνία που κυβερνάται από κανονισμούς, αλλά στερείται ατομικής ηθικής κρίσης, είναι πιο επικίνδυνη από μία που δεν έχει κανέναν κανονισμό.
– Μια κοινωνία που εκτιμά την υπακοή χωρίς να αμφισβητεί την εξουσία είναι καταδικασμένη να γίνει διεφθαρμένη.
– Μια κοινωνία που παραδέχεται το λάθος, αλλά αρνείται να στοχαστεί πάνω στις ρίζες του, διαθέτει έναν νου πεισματάρη και αμβλύ, σαν τον γρανίτη.
– Εδώ, σ' έναν έρημο δρόμο, οι άνθρωποι σταματούν ευλαβικά στο κόκκινο φανάρι. Ούτε ένα αυτοκίνητο στον ορίζοντα. Αυτό, σκέφτηκα κάποτε, είναι το σημάδι μιας ιδιαίτερα εξελιγμένης κοινωνίας.
– Στην καρδιά της γραφειοκρατίας βρίσκεται η συλλογική επικύρωση της νομιμότητας της εξουσίας κι έτσι τα άτομα εγκαταλείπουν την ηθική τους κρίση — ή ίσως ποτέ δεν την ανέπτυξαν. Εγκαταλείπουν την αμφισβήτηση. Παραιτούνται από τη διαφωνία.
– Όταν η συζήτηση μετατρέπεται σε αποφυγή, όταν κάποια θέματα δεν επιτρέπεται να αναφερθούν, τότε ήδη ζούμε κάτω από τη σιωπηλή λογική του αυταρχισμού.
– Όταν η πλειοψηφία πιστεύει ότι ζει σε μια ελεύθερη κοινωνία, αυτό είναι συχνά ένδειξη πως η κοινωνία δεν είναι ελεύθερη. Η ελευθερία δεν είναι δώρο· πρέπει να αρπαχτεί από τα χέρια της κοινοτοπίας και της ήσυχης συνενοχής με την εξουσία.
– Όταν οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι η εξουσία είναι απρόσβλητη, στρέφουν την ενέργειά τους σε μικροπρεπείς διενέξεις. Και αυτές οι ασήμαντες διαμάχες, συλλογικά, είναι αρκετές για να διαβρώσουν τα θεμέλια της δικαιοσύνης μιας κοινωνίας.
— Όταν σημαντικά δημόσια γεγονότα -όπως η βομβιστική επίθεση στον αγωγό Nord Stream- συναντούν σιωπή τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τα μέσα ενημέρωσης, η ίδια η σιωπή γίνεται πιο τρομακτική από οποιαδήποτε ατομική βόμβα.
Κενό Δίκτυο /μτφρ. λβ
Διαβάστε επίσης: Ο Ai Weiwei θέτει ερωτήσεις στην τεχνητή νοημοσύνη
Ακολουθήστε μας στο Instagram και στο Facebook για να βλέπετε τα άρθρα που σας ενδιαφέρουν