ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: Ιατρείο Μικρών CULTURE Ζωών #24

CULTURE Λοιπόν, σας ακούω. Ποιο είναι το πρόβλημά σας; Νυστάζετε, μα ο ύπνος δε σας κάνει την τιμή; Κοιμάστε και δεν τολμάτε να ξυπνήσετε; Δεν είστε σίγουροι αν όλο αυτό τριγύρω σας είναι όνειρο ή πραγματικότητα; Μία είναι η λύση: Διαβάστε! Διαβάστε καταρχάς τη στήλη αυτή, που κάθε βδομάδα θα σας συνταγογραφεί βιβλία διά πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν και ύστερα, μετ’ ευτελείας και άνευ μαλακίας, διαβάστε τα ίδια τα βιβλία αυτά. Και όλα θα πάνε καλά, θα δείτε.

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΚΙΝΗΣΑΝΕ ΓΙ’ ΑΛΛΟΥ: Γιάκομπ Φον Γκούντεν, του Robert Walser. «Έχω πάψει να εξελίσσομαι. Ίσως να μην απλώσω ποτέ κλαδιά και κλωνάρια. Κάποια μέρα θα σκορπίσω γύρω μου ένα άρωμα, θα πετάξω ανθούς και, για τη δική μου μόνο ευχαρίστηση, θα ευωδιάσω λιγάκι, κι έπειτα θα γείρω το κεφάλι, χέρια και πόδια θα μουδιάσουν παράξενα, το πνεύμα, η περηφάνια, ο χαρακτήρας, όλα, όλα θα σπάσουν και θα μαραθούν, κι εγώ θα είμαι νεκρός, όχι πραγματικά νεκρός, αλλά νεκρός με μια διαφορετική έννοια, κι έπειτα θα ψευτοζήσω κοντά εξήντα χρόνια και θα πεθάνω».

Το μυθιστόρημα αυτό φέρει ως τίτλο το όνομα του ήρωά του, ενός νεαρού αριστοκράτη που εγκαταλείπει την οικογένειά του και την κοινωνική του τάξη, για να κλειστεί οικότροφος σε κάποια σχολή για υπηρέτες και να «εξασκηθεί στην ταπεινότητα». Ο υπότιτλός του στη γλώσσα του πρωτοτύπου (ο ελβετός Walser έγραφε στα γερμανικά) είναι «Ein Tagebuch», δηλαδή «Ένα Ημερολόγιο» και πράγματι είναι μια ιστορία, αναπτυγμένη πάνω σε μια τέτοια ημερολογιακή δομή, της εσώκλειστης ζωής του Γιάκομπ του φον Γκούντεν στο Ινστιτούτο Μπενζαμέντα.

Η ελληνική του έκδοση χρησιμοποιεί ως υπότιτλο όμως την ποιητική φράση «…αυτό το όνειρο που ονομάζουμε ζωή…», που ακούγεται σε κάποια από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές αυτού του συγκλονιστικού βιβλίου, όχι τόσο για να μας παραπλανήσει ως προς τις προθέσεις του, όσο για να μας βάλει το συντομότερο στο πνεύμα του, το οποίο δεν είναι άλλο από την ίδια την παραπλάνηση, τη σύγχυση ανάμεσα στον κόσμο τον ονειρικό και στην πραγματικότητα. Ανάμεσα στη ζωή των συμβάσεων, των τρόπων, των φιλοδοξιών και την αληθινή, τη φυσική ανθρώπινη κατάσταση των πραγμάτων.

Ο ίδιος ο Walser, σκοτεινός άγιος των γερμανικών γραμμάτων, λάτρης της φυγής και των περιπλανήσεων στα νιάτα του («κάθε φορά που παίρνω τους δρόμους, ερωτεύομαι πάραυτα») και στη συνέχεια θύμα των ψυχικών του εκτροχιασμών («δεν είμαι εδώ για να γράφω, αλλά για να τρελαθώ») κατάφερε, με την περιορισμένη κατά τα άλλα συγγραφική σταδιοδρομία του, να απασχολήσει, αλλά και να επηρεάσει, όσο ελάχιστοι το έργο πολλών άλλων μεγάλων λογοτεχνών. Και το αινιγματικό όσο και αποκαλυπτικό Γιάκομπ φον Γκούντεν, με τα σπαρακτικά του υπαρξιακά ξεσπάσματα και τις εφιαλτικές του προφητείες για την εξέλιξη του είδους μας, παραμένει ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. Για όπου και αν έχετε κινήσει, διαβάστε το κι αφήστε το να κάνει τη δουλειά του -δε μπορεί, όλου και κάπου θα σας πάει. Γιάκομπ Φον Γκούντεν, του Robert Walser, εκδ. Ροές 2012, μετάφραση Βασίλης Πατέρας.

ΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΔΙΑΒΑΖΕΙ (ΕΚ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΩΝ): Αστερισμός ζωτικών φαινομένων, του Antony Marra, εκδ. Ίκαρος,  μετάφραση Αχιλλέας Κυριακίδης. Ο νεαρός αμερικανός συγγραφέας, που έγινε αρχικά γνωστός με το διήγημά του, Τσετσενία, έρχεται να μας συστηθεί και στα ελληνικά με ένα επίσης «τσετσενικό» μυθιστόρημα, όπου οι ταραγμένες ιστορίες των ηρώων του έρχονται αντιμέτωπες με την περιβάλλουσα και ακόμα υπό διαμόρφωση επίσημή τους Ιστορία. Κόρσακοφ, του Éric Fottorino, εκδ. Πόλις, μετάφραση Στέργια Κάββαλου. Ο γάλλος συγγραφέας και διευθυντής της Monde στήνει ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα πάνω στην πιο «λογοτεχνική» από τις ψυχικές διαταραχές, όπου τα παθολογικά κενά της μνήμης μπαζώνονται με επινοημένες αναμνήσεις, προκειμένου να ανασυντεθεί όχι απλώς μια άλλη προσωπικότητα, αλλά μια νέα ιστορία της μυθογενούς ζωής του ήρωα.

εμφάνιση σχολίων