Ο εφιάλτης της φωτιάς επέστρεψε στα Κύθηρα το καλοκαίρι, καταστρέφοντας περισσότερα από 28.000 στρέμματα γης, δηλαδή πάνω από το 10% της συνολικής έκτασης του νησιού.
Οι μικροί λίθινοι αναβαθμοί λειτουργούν σαν φυσικοί σπόγγοι: συγκρατούν το νερό της βροχής, μειώνουν τη διάβρωση του εδάφους, εμπλουτίζουν τους υπόγειους υδροφορείς και παρατείνουν τη διάρκεια ροής στα ρέματα. Είναι, με άλλα λόγια, μια λύση βασισμένη στη φύση και στην ανθρώπινη εμπειρία αιώνων.
Η πρακτική αυτή, βαθιά ριζωμένη στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική των νησιών, συνδυάζει την επιστήμη με τη μνήμη. Επαναφέρει στο προσκήνιο τη σχέση του ανθρώπου με το τοπίο και αναδεικνύει τη γνώση των τοπικών κοινοτήτων ως πολύτιμο κομμάτι της ανθεκτικότητας των νησιών απέναντι στην κλιματική κρίση.
Η αναβίωση αυτή δεν είναι μόνο οικολογικά ορθή· είναι και πολιτιστικά αναγκαία.
Τώρα για πρώτη φορά, οι παραδοσιακοί λίθινοι αναβαθμοί εντάσσονται σε μελέτη δασοτεχνικών έργων που εγκρίθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Δασικού Περιβάλλοντος. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί σημαντικό βήμα, καθώς αναγνωρίζει τη ξερολιθιά όχι απλώς ως πολιτιστικό απολίθωμα, αλλά ως ζωντανό εργαλείο πρόληψης και αποκατάστασης.
«Με ικανοποίηση βλέπουμε πως η συστηματική προσπάθεια που έχουμε αναπτύξει τα τελευταία έξι χρόνια, με την κατασκευή λίθινων αναβαθμών σε νησιά όπως τα Κύθηρα, η Πάρος, η Ίος και η Σίφνος, αναγνωρίζεται και υιοθετείται πλέον από την Πολιτεία ως ένα ουσιαστικό εργαλείο πρόληψης και αποκατάστασης» λένε σε κοινή τους ανακοίνωση οι MedINA, WWF Ελλάς, Μπουλούκι και Κυθηραϊκό Ίδρυμα Πολιτισμού & Ανάπτυξης (Κ.Ι.Π.Α.) .
Οι ίδιες οργανώσεις τονίζουν ότι η επιτυχία των έργων εξαρτάται από την πιστή τήρηση των τεχνικών προδιαγραφών και την αξιοποίηση της τοπικής τεχνογνωσίας.
Στα νησιά του Αιγαίου, όπου το νερό είναι σπάνιο και το χώμα ευάλωτο, οι ξερολιθιές επιστρέφουν για να θυμίσουν πως η ανθεκτικότητα δεν είναι καινούργια λέξη, είναι κληρονομιά.