Όλο και περισσότερες μελέτες αποκαλύπτουν πως τα μικροπλαστικά -μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού που εισέρχονται στο περιβάλλον μέσω της ανθρώπινης δραστηριότητας- καταλήγουν και στη διατροφή μας. Από το εμφιαλωμένο νερό μέχρι τα φρούτα και τα θαλασσινά, η αόρατη αυτή απειλή εντοπίζεται σε τρόφιμα που καταναλώνουμε καθημερινά. Η Dr. Faith Coleman, γιατρός και ειδικός σε θέματα δημόσιας υγείας, καταγράφει τα εννέα πιο επιβαρυμένα είδη τροφίμων στο ράφι του σούπερ μάρκετ και προτείνει πρακτικούς τρόπους για να μειώσουμε την έκθεσή μας.
Μπουκάλια με εμφιαλωμένο νερό - Αποτελούν μία από τις πιο συχνές πηγές μικρο- και νανοπλαστικών. Το πλαστικό (PET) μπορεί να απελευθερώνει χιλιάδες μικροσκοπικά σωματίδια κάθε φορά που το μπουκάλι πιέζεται ή θερμαίνεται. Έρευνες έχουν καταγράψει έως και 240.000 σωματίδια ανά λίτρο.
Τσάι σε πλαστικά φακελάκια - Ακόμα και τα χάρτινα φακελάκια περιέχουν πολυπροπυλένιο για να διατηρούν το σχήμα τους. Με την επαφή με ζεστό νερό, απελευθερώνονται μικροπλαστικά. Η Dr. Coleman προτείνει χρήση ανοξείδωτων φίλτρων και χύμα τσαγιού.
Οστρακοειδή - Η θαλάσσια ρύπανση οδηγεί σε συσσώρευση μικροπλαστικών στους οργανισμούς των ψαριών και ιδιαίτερα των οστρακοειδών (μύδια, στρείδια, αχιβάδες).
Ρύζι (ιδίως έτοιμο/συσκευασμένο) - Μισό φλιτζάνι ρύζι μπορεί να περιέχει έως και 4 mg μικροπλαστικών, ενώ το στιγμιαίο/προσυσκευασμένο ρύζι φαίνεται να περιέχει έως και τετραπλάσια ποσότητα. Το πλύσιμο με φιλτραρισμένο νερό μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητα κατά 20–40%.
Αλάτι - Το 90% των δειγμάτων αλατιού παγκοσμίως περιείχαν μικροπλαστικά, πιθανόν λόγω ρύπανσης αλλά και των διαδικασιών παραγωγής/συσκευασίας. Συνιστάται η επιλογή αλατιού σε γυάλινη ή χάρτινη συσκευασία.
Μέλι - Ακόμα και το μέλι δεν ξεφεύγει. Οι μέλισσες έρχονται σε επαφή με μικροπλαστικά στο περιβάλλον και τα μεταφέρουν στην κυψέλη. Οι ειδικοί προτείνουν μέλι από τοπικούς μελισσοκόμους, με φυσικές μεθόδους συλλογής.
Φρούτα και λαχανικά - Μικροπλαστικά απορροφώνται από τις ρίζες και καταλήγουν στους βρώσιμους ιστούς. Τα μήλα και τα καρότα φαίνεται να είναι από τα πιο επιβαρυμένα. Συνιστώνται πλύσιμο, ξεφλούδισμα και προτίμηση σε βιολογικά ή τοπικά προϊόντα.
Πρωτεΐνες (ειδικά επεξεργασμένες) - Το 88% των ζωικών και φυτικών πρωτεϊνικών προϊόντων περιέχει μικροπλαστικά. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως κοτομπουκιές ή ψαροκροκέτες, παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση.
Τρόφιμα σε πλαστική συσκευασία - Η επαφή με πλαστικό, ειδικά υπό θερμότητα, αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης μικροπλαστικών στο φαγητό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ζεστά γεύματα σε πλαστικά δοχεία.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Η Dr. Coleman τονίζει ότι, παρότι δεν υπάρχει ακόμη ξεκάθαρο όριο ασφαλούς έκθεσης, είναι σημαντικό να περιορίσουμε την καθημερινή επαφή μας με μικροπλαστικά. Οι βασικές της προτάσεις περιλαμβάνουν:
Αποφυγή εμφιαλωμένου νερού και προτίμηση σε φίλτρα βρύσης
Μείωση κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
Αγορά προϊόντων χωρίς πλαστική συσκευασία
Πλύσιμο ρυζιού, φρούτων και λαχανικών με φιλτραρισμένο νερό
Επιλογή τοπικών και βιολογικών προϊόντων
Χρήση χύμα τσαγιού, με μεταλλικά ή υφασμάτινα φίλτρα