Σοκ έχει προκαλέσει στην κοινή γνώμη η είδηση πως η Ναμίμπια σχεδιάζει να θανατώσει εκατοντάδες ζώα (ελέφαντες, αντιλόπες, βουβάλια, ζέβρες) προκειμένου να μετριάσει την λειψυδρία και να μπορέσουν οι τοπικές αγροτικές κοινότητες να επιβιώσουν αυτόν τον άνυδρο χειμώνα, που πλήττει πολλές χώρες της αφρικανικής ηπείρου. Με την εκτέλεση 700 ζώων, αυτά γλιτώνουν από βασανιστικό θάνατο ενώ αυξάνονται οι πιθανότητες επιβίωσης για άλλα...
Ο ΟΗΕ λέει ότι έως το 2050 το 50% των κατοίκων των πόλεων θα υποφέρουν από την έλλειψη νερού. Άρα η σπατάλη, η μόλυνση των συστημάτων και η υποβάθμιση των υδατικών οικοσυστημάτων αποτελούν κορυφαίες προκλήσεις. Η αύξηση του πληθυσμού σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση, τις πολιτικές που καταστρέφουν το περιβάλλον και την ανεπαρκή διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί μια σοβαρή απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια και την ειρήνη του πλανήτη.
Στην καθημερινότητα οι άνθρωποι πίνουν ή χρησιμοποιούν για μαγείρεμα το 4% της ποσότητας νερού που καταναλώνουν. Τα περισσότερα λίτρα νερού οικιακής χρήσης που πάνε; Στην ατομική καθαριότητα (40%), στο καζανάκι τουαλέτας (30%) και στα πλυντήρια (13%) έχουν τα μεγαλύτερα μερίδια κατανάλωσης. Άρα για το περισσότερο από το μισό νερό που καταναλώνουμε μπορούν να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις.
Το 80% των λυμάτων καταλήγει σε ποτάμια ή θάλασσες χωρίς επεξεργασία.
Τι εναλλακτικές υπάρχουν; Για τη μείωση της κατανάλωσης πόσιμου νερού υπάρχει πάντα η λύση να χρησιμοποιούμε βρόχινο νερό ή επεξεργασμένα λύματα για τα καζανάκια των τουαλετών, τα πλυντήρια ή τη βιομηχανία. Η χρήση βρόχινου νερού είναι υποχρεωτική για νέα κτήρια σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ, της Ινδίας, της Ταϊβάν, της Ισπανίας και της Τουρκίας. Στην Αυστραλία και στη Δανία συλλέγουν το βρόχινο νερό από το δημόσιο χώρο, τους δρόμους και τα πεζοδρόμια συλλέγεται και μοιράζεται σε κάθε γειτονιά.
Το 80% των λυμάτων καταλήγει σε ποτάμια ή θάλασσες χωρίς επεξεργασία. Πολλές πόλεις επαναχρησιμοποιούν το νερό των λυμάτων. Στο Πεκίνο το ένα τρίτο του νερού προέρχεται από επεξεργασμένα λύματα, ενώ η Σιγκαπούρη έχει επενδύσει τεχνολογικά σε αυτήν τη μέθοδο και μετά την επεξεργασία χρησιμοποιούνται και ως πόσιμο νερό.
Το Κέιπ Τάουν στη Νότιο Αφρική προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει και έχει χρηματοδοτήσει την ιδέα των δωρεάν υδραυλικών επισκευών σε νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα.
Στις Άνδεις οι αρχαίες πρακτικές φέρνουν πάλι το νερό. Οι κοινότητες ενώνουν τις δυνάμεις τους και φυτεύουν στις απότομες πλαγιές δεκάδες χιλιάδες δέντρα Quenua που λειτουργούν σαν σφουγγάρια: απορροφούν το νερό της βροχής και το απελευθερώνουν αργά όλο το χρόνο.
Οι πόλεις-«σφουγγάρια», βιώσιμη λύση για τις πόλεις του μέλλοντος: Στην Κίνα υπάρχουν ήδη περισσότερες από 60 πόλεις-«σφουγγάρια», ενώ πόλεις της Δύσης όπως η Κοπεγχάγη πρωτεύουσα της Δανίας, ακολουθούν το παράδειγμα.
Οι πόλεις-σφουγγάρια αποτελούν μια πρωτοποριακή προσέγγιση στον αστικό σχεδιασμό, η οποία έχει ως στόχο να μιμηθεί τη φυσική ικανότητα του εδάφους να απορροφά και να συγκρατεί το νερό. Αντί να διοχετεύουν τα όμβρια ύδατα απευθείας σε αποχετευτικά συστήματα, τα αποθηκεύουν σε φυσικές ή τεχνητές δεξαμενές, όπως λίμνες ή υπόγειες δεξαμενές.
Αυτή η μέθοδος προσφέρει μια σειρά από οφέλη: μειώνει τον κίνδυνο πλημμυρών, βελτιώνει την ποιότητα του νερού και το φιλτράρει. ενώ μειώνει και την θερμοκρασίας του αστικού περιβάλλοντος, καθώς οι επιφάνειες απορροφούν τη θερμότητα και αυξάνουν την υγρασία.
Η μετατροπή των πόλεων σε «σφουγγάρια» αποτελεί μια πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση και συνεργασία μεταξύ επιστημόνων, πολιτικών, μηχανικών, πολιτών. Η εμπειρία από πόλεις όπως η Γουχάν και η Σιγκαπούρη μπορεί να προσφέρει σημαντικά μαθήματα για την ανάπτυξη βιώσιμων αστικών κέντρων.
Διαβάστε επίσης: «Ελληνικά νησιά χωρίς νερό»
Ελλάδα, το νερό-νεράκι: Σε ακραίες περιπτώσεις λειψυδρίας συχνά η μοναδική λύση είναι η οριοθέτηση της κατανάλωσης, έλεγαν οι ειδικοί κάποτε, αλλά αυτό είναι ήδη πραγματικότητα στην Ελλάδα του υπερτουρισμού και της νησιωτικής αφαλάτωσης. Η διακοπή του νερού δεν είναι βέβαια η λύση, ειδικά όταν το κράτος δεν έχει κάνει τίποτα για να εξαντλήσει τις επιλογές του. Σε αυτό να προσθέσουμε ότι το 30% του νερού στην Ελλάδα είναι κακής ποιότητας https://www.doctv.gr/page.aspx?itemid=spg18093. Χρειάζεται ολιστική προσέγγιση υδατικής διαχείρισης των τόπων και αυτονομίας των νησιών αλλά και προστασία των υδάτινων πόρων
Νερό - Στοιχεία και Αριθμοί
- 2,6 δις άνθρωποι απέκτησαν πρόσβαση σε βελτιωμένες πηγές πόσιμου νερού από το 1990, ωστόσο, 663 εκατομμύρια παραμένουν χωρίς νερό
- Τουλάχιστον 1,8 δις άνθρωποι παγκοσμίως χρησιμοποιούν πηγές πόσιμου νερού οι οποίες είναι μολυσμένες με περιττώματα
- Κατά το διάστημα 1990-2015, το ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού που χρησιμοποιούσε βελτιωμένες πηγές πόσιμου νερού αυξήθηκε από 76% σε 91%
- Η λειψυδρία, ωστόσο, επηρεάζει περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ προβλέπεται να αυξηθεί. Πάνω από 1,7 δις άνθρωποι ζουν αυτή τη στιγμή σε λεκάνες απορροής όπου η κατανάλωση του νερού ξεπερνά την προσφορά
- 2,4 δις άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής όπως τουαλέτες.
- Περισσότερο από το 80% των λυμάτων που οφείλεται στις ανθρώπινες δραστηριότητές καταλήγει σε ποτάμια ή στη θάλασσα χωρίς καμία επεξεργασία
- Καθημερινά, περίπου 1000 παιδιά πεθαίνουν από αποτρέψιμες ασθένειες που προκαλούν διάρροια και οι οποίες σχετίζονται με την νερό και την υγιεινή
- H υδροηλεκτρική ενέργεια αποτελεί την πιο σημαντική και την πιο διαδεδομένη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας ενώ από το 2011 έως σήμερα αντιπροσωπεύει το 16% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως
- Περίπου το 70% του συνόλου του νερού που προέρχεται από τα ποτάμια, τις λίμνες και τον υδροφόρο ορίζοντα χρησιμοποιείται για την άρδευση
- Οι πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το νερό αντιπροσωπεύουν το 70% των θανάτων που οφείλονται σε φυσικές καταστροφές
Με στοιχεία από Dw, E.E, OHE
Διαβάστε επίσης:
Κυκλάδες: Υφαρπαγή νερού και γης
Λειψοί: Δεν έχουμε πισίνες και οργανωμένες παραλίες
Ακολουθήστε μας στο Instagram και στο Facebook για να βλέπετε τα άρθρα που σας ενδιαφέρουν