0
1
σχόλια
923
λέξεις
ΣΙΝΕΦΙΛ
Από τον Χ. Λακταρίδη
 
DOCTV.GR | ΦΩΤΟ: ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΥΝΙΟΥΕΛ
21 Ιουλίου 2022
Η χαλαρότερη θερινή διάθεση και η μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας σε συνδυασμό με τις διακοπές, κάνουν το καλοκαίρι να είναι η δημοφιλέστερη εποχή για διάβασμα. Θυμάμαι σαν παιδί, πάντοτε φρόντιζα πριν φύγω διακοπές, να γεμίζω την βαλίτσα μου με κόμικς και βιβλία, σε μια εποχή που στην ελληνική επαρχία, και δη στα νησιά, ήταν δυσεύρετα.

Λέγεται πως στις διακοπές διαβάζουμε -όσοι διαβάζουμε τέλος πάντων- πιο ελαφριά αναγνώσματα, από ρομάντζα μέχρι αστυνομικά θρίλερ και δημοφιλείς σειρές φαντασίας. Τίποτε από όλα αυτά δεν ισχύει. Ο καθένας διαβάζει αυτό που του αρέσει, ασχέτως βάρους και θέματος και βιογραφίες, αυτοβιογραφίες, ταξιδιωτικά κείμενα, δοκίμια, επιστημονικές (ή ψευδοεπιστημονικές), μελέτες, είτε σε έντυπη, είτε σε ψηφιακή μορφή.

Χαράς ευαγγέλια για όλους όσοι αγαπούν το σινεμά. Πέρα από τα μυθιστορήματα στα οποία βασίστηκαν ταινίες που είδαμε ή θα δούμε προσεχώς, κυκλοφορούν και πολλές μελέτες ή λεξικά ταινιών, πολλές φορές με αυτοβιογραφικά στοιχεία, όπως τα καινούργια βιβλία του κριτικού κινηματογράφου και δασκάλου, Νίνου Φένεκ Μικελίδη και του καλού σκηνοθέτη Δημήτρη Παναγιωτάτου. Την Άνοιξη που μας πέρασε επίσης, ο καθηγητής και κριτικός κινηματογράφου, Γιώργος Ξανθάκης, ο οποίος είναι μόνιμος κάτοικος Σύρου, εξέδωσε ένα πολυσέλιδο, μεγάλο τόμο με δικές του επιλογές, τα 100 Κρυμμένα Κινηματογραφικά Διαμάντια, τα οποία παρουσιάζει διεξοδικά, σε 580 σελίδες μεγάλου σχήματος.

ΜΑΓΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ Κείμενα για τον Κινηματογράφο 1954 – 1974 λέγεται το βιβλίο του Νίνου Φενέκ Μικελίδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός. Περιλαμβάνει κείμενα των πρώτων 20 χρόνων της δουλειάς του, τα οποία δημοσιεύτηκαν σε κυπριακές εφημερίδες και έντυπα της Λευκωσίας, όπως Ελευθερία, Νέα Εποχή, Χαραυγή, Κυπριακά Χρονικά, Καιροί της Κύπρου, αλλά και στο Βήμα του Λονδίνου την εποχή που ήταν εκεί για σπουδές. Πρόκειται για μια επιλογή εργογραφίας, καθώς δεν μπόρεσε να βρει όλα τα κείμενά του, ενώ για την περίοδο μετά το 1974, όταν μαζί με τον Αντώνη Μοσχοβάκη και τον Τώνη Τσιριμπίνο, ξεκίνησαν να γράφουν για το σινεμά στην Ελευθεροτυπία (στην οποία έμεινε όλα τα υπόλοιπα χρόνια μέχρι που έκλεισε, και στο σάιτ της οποίας γράφει ακόμη και σήμερα), θα εκδοθεί προσεχώς καινούργιος τόμος.

Υπάρχουν κριτικές ταινιών, αλλά και αναλύσεις - παρουσιάσεις σκηνοθετών και κινηματογραφικών ρευμάτων, αυτών των δύο δεκαετιών, που τάραξαν τα νερά του κινηματογράφου. Στο ευρετήριο του τέλους, διαβάζει κανείς πως υπάρχουν αναφορές σε εκατοντάδες τίτλους με τον αριθμό της σελίδας στην οποία μπορεί να τους εντοπίσει. 14 έγχρωμες σελίδες φιλοξενούν κινηματογραφικές αφίσες της εποχής και μια ιδιόχειρη αφιέρωση του Ακίρα Κουροσάβα στον συγγραφέα. Συνολικά, 614 χορταστικές σελίδες με διαχρονικά κείμενα για κλασικές ταινίες που είτε έχουμε δει, είτε αξίζει να ανακαλύψουμε.

ΜΠΟΡΕΙ Η ΤΕΧΝΗ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ; λέγεται το βιβλίο του σκηνοθέτη και κινηματογραφικού δασκάλου Δημήτρη Παναγιωτάτου (Η Νύχτα με την Σιλένα, Εραστές στη Μηχανή του Χρόνου, Μοναξιά Μου Όλα, Η Τρίτη Νύχτα, Ξένες σε Ξένη Χώρα), το οποίο είναι μια προσωπική καταγραφή 50 ταινιών και αναγνωσμάτων που του τον έχουν διαμορφώσει σαν δημιουργό.

Το χωρίζει σε ενότητες που αφορούν τον Έρωτα, την Επιθυμία, την Δημιουργία, την Παιδική Ηλικία, το Παρελθόν, την Επιστήμη, την Απώλεια και τον Θάνατο, την Αμφισβήτηση του Κόσμου και τα πολύ Προσωπικά του θέματα. Δεν αναφέρεται τόσο στις κριτικά αναγνωρισμένες ταινίες, - χωρίς να τις αποκλείει - όσο στις πολύ αγαπημένες του, κυρίως από τον χώρο του noir και του λεγόμενου Σινεμά του Φανταστικού.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στην εισαγωγή: Μια ταινία ή ένα βιβλίο μπορεί να μιλάει βαθιά μέσα μας, μπορεί και να μας αφήνει αδιάφορους. Όσες καλλιτεχνικές αρετές και να έχει το κάθε έργο ξεχωριστά, για τον καθένα μας μετράει το έργο εκείνο που του φανερώνει μια αλήθεια που για τον ίδιο, ξεχωριστά και μοναδικά υψώνεται πέρα και πάνω από τις αντικειμενικές αναλύσεις όλου του κόσμου. Είμαι βέβαιος πως ο καθένας μας έχει έναν τέτοιο κατάλογο ταινιών και βιβλίων. Αν ξανανιώσει ή ανακαλύψει τις μυστικές φωνές τους να αντηχούν μέσα του, τότε το βιβλίο θα έχει εκπληρώσει τον σκοπό του.

Όσο για το ερώτημα που θέτει ο τίτλος, πολύ σωστά αναφέρει πως η τέχνη μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός ανθρώπου, μπορεί να μιλήσει για όλα αυτά που δεν μπορεί ο ίδιος να βρει λέξεις να τα εκφράσει. Πρόκειται για ένα απολαυστικό, εμπνευσμένο και επιδραστικό ανάγνωσμα με προσωπικά και αυτοβιογραφικά στοιχεία που θα εμπνεύσει όχι μόνο τους σινεφίλ, αλλά και κάθε αναγνώστη ξεχωριστά. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη και με σκληρό εξώφυλλο καθώς και με έγχρωμο 16σέλιδο που περιλαμβάνει εικόνες και αφίσες πολλών από τις ταινίες. Επιδραστικό!

CINEπιλογές, 100 κρυμμένα κινηματογραφικά ΔΙΑΜΑΝΤΙΑ, τιτλοφορεί τον δικό του τόμο ο καθηγητής και κριτικός κινηματογράφου Γιώργος Ξανθάκης, περισσότερο γνωστός από το ηλεκτρονικό περιοδικό τέχνης Fermouart, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ηδυέπεια. Παρουσιάζει αναλυτικά 100 ταινίες ανά δεκαετία από το 1930 μέχρι και το 2018. Ταινίες αγνώστων σκηνοθετών της μίας μόνο επιτυχίας, αλλά και διάσημων δημιουργών,  που ο ίδιος θεωρεί παραγνωρισμένες και ότι αξίζουν περισσότερης προσοχής.

Κατά την προσφιλή του συνήθεια, για κάθε τίτλο υπάρχει μια Σύνοψη της υπόθεσης, ενώ ακολουθεί Ανάλυση, μια σύντομη ματιά στο ύφος και στην εργογραφία του κάθε σκηνοθέτη, με προτάσεις και άλλων τίτλων του συγκεκριμένου δημιουργού που θα έπρεπε να ανατρέξει κανείς. Με αυτόν τον τρόπο οι αναφερόμενοι τίτλοι γίνονται πολλαπλάσιοι των 100 για όποιον ενδιαφέρεται  εντρυφήσει ακόμη βαθύτερα.

Πρόκειται για έναν πολύ φροντισμένο τόμο σε μεγάλο σχήμα, με ιδιαίτερο lay out, φωτογραφίες και χρωματιστές υπογραμμίσεις που θα μπορούσε να γίνει βιβλίο αναφοράς για σινεφίλ και προγραμματιστές κινηματογραφικών λεσχών.

Καθηγητής στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, συνδημιουργός της Κινηματογραφικής Λέσχης της Ερμούπολης, κινηματογραφικός συντάκτης και κριτικός (Κοινή Γνώμη, Fractal, Fermouart, Filmy, Κέντρο Μελετών και Ερευνών για το Σινεμά), μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, external reviewer της imdb και με συμμετοχή στη διοργάνωση του ΠΑΜΕ ΣΙΝΕΜΑ το 2002 στα σχολεία των Κυκλάδων, ο Γιώργος Ξανθάκης, όπως αναφέρει ο ίδιος, στην διδασκαλία των φυσικών επιστημών οφείλει το Ζην και στον κινηματογράφο το Ευ Ζην. Καλή μας ανάγνωση!

 
εμφάνιση σχολίων