«Αυτό είναι τόλμη, να πεις τα πράγματα με τ' όνομα τους». Ο Γιάννης Ρίτσος σχολιάζει την σεμνοτυφία
Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος εκφράζει την αντίδρασή του στην ψεύτικη σεμνοτυφία και στην εξωτερική ηθική με την οποία κρίνουν οι άνθρωποι την τέχνη. Ο ποιητής υποστηρίζει ότι η γλώσσα της ποίησης πρέπει να είναι όπως η γλώσσα που μιλάμε με στην καθημερινότητά μας, και εκφράζει την άποψη ότι μέσω των αισθήσεων αναπτύσσεται ο άνθρωπος και γι αυτό η αξία της τέχνης προβάλλεται από τον αισθησιασμό που υπάρχει σ’ αυτή. ΛΕΝΑ ΛΥΔΑΚΗ
11 Νοεμβρίου 2021
«Οι άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν την αισθητική αξία ενός έργου, το κρίνουν από μια σκοπιά σεμνοτυφική, όχι σεμνότητας. Κρίνουν με βάση αυτά που έχουν μάθει "ό,τι δεν είναι σωστά, δεν επιτρέπονται". Αυτά τα έχουν πει οι μεγαλύτεροι Έλληνες. Όπως ο Αριστοφάνης. Αυτό όμως κάνουν οι καλλιτέχνες, είναι τόλμη να λες τα πράγματα με το όνομά τους. Και ένας καλλιτέχνης κάποτε πρέπει να ξεπεράσει τους φραγμούς και τα εμπόδια της ψεύτικης σεμνοτυφίας, της εξωτερικής ηθικής ή του σαβουάρ βιβρ, της ευπρέπειας του λόγου.
Η ευπρέπεια του λόγου είναι αναξιοπρέπεια, ο λόγος πρέπει να ακουστεί όπως γίνονται τα πράγματα. Τα γεννητικά όργαναν, να τα πεις με το όνομά τους. Όπως τα λες με τη γυναίκα σου, με τη φίλη σου, με την ερωμένης σου, κι όχι μόνο δεν ντρέπεσαι αλλά εξεγείρεσαι, εξάπτεσαι, ερεθίζεσαι περισσότερο όταν τα πεις με το όνομά τους. Όταν λοιπόν στους δρόμους μιλούν έτσι, το να μιλάς εσύ μια γλώσσα δήθεν εξευγενισμένη, σημαίνει πως μιλάς μια ψεύτικη γλώσσα. Είσαι υποχρεωμένος να τα πεις όπως είναι.
Κι ακόμη, ένα μέτρο της αξίας ενός έργου είναι ο βαθμός του αισθησιασμού που υπάρχει μέσα στο έργο. Μέσω των αισθήσεών μας αναπτύσσεται ο άνθρωπος. Δεν αναπτύσσεται μέσω του εγκεφάλου. Οι αισθήσεις μας τροφοδοτούν τον εγκέφαλο, κι όχι ο εγκέφαλος τις αισθήσεις μας».
εμφάνιση σχολίων