Birdman ή Η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας. Οδηγός Επιτυχίας. Ένα Σπίτι στο Παρίσι
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΑΚΗΣ ΛΑΚΤΑΡΙΔΗΣ [email protected]
23 Ιανουαρίου 2015
BIRDMAN Ή Η ΑΠΡΟΣΜΕΝΗ ΑΡΕΤΗ ΤΗΣ ΑΦΕΛΕΙΑΣ: Η ιστορία ενός ηθοποιού -γνωστού για τον ρόλο του ως κινηματογραφικού σούπερ ήρωα ταινιών διασκευασμένων από κόμικς- στην προσπάθειά του να ανεβάσει ένα έργο στο Μπρόντγουεϊ, βασισμένο σε ένα διήγημα του Ρέιμοντ Κάρβερ, σε δική του διασκευή και σκηνοθεσία, στο οποίο κρατά για τον εαυτό του και τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Καθώς η μεγάλη βραδιά πλησιάζει, καλείται να αντιμετωπίσει τον εγωισμό του, τις ανασφάλειες και τις αμφιβολίες του και να ανασυγκροτήσει τις σχέσεις του με την οικογένειά του, την καριέρα του, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό.
Μετά από τρεις εξαιρετικές ταινίες (Χαμένες Αγάπες, 21 Γραμμάρια, Βαβέλ), σε σενάρια του συμπατριώτη του συγγραφέα Γκιγιέρμο Αριάγα, που ανακάτευαν δημιουργικά τη χρονική σειρά της αφήγησης σε διαπλεκόμενες μεταξύ τους ιστορίες, ο Αλεχάνδρο Γκονζάλεζ Ινιαρίτου γύρισε το 2010 το Biutiful, μια εξίσου δυνατή ταινία, σε απλή και ακαδημαϊκά γραμμική αφήγηση.
Στο Birdman, η αφήγηση δεν είναι μόνο γραμμική, αλλά εξελίσσεται σε ένα μονόπλανο, όχι σε πραγματικό χρόνο, μονάχα πειραγμένο στο μοντάζ έτσι ώστε να δίνει αυτή την εντύπωση. Η ιστορία της, ένα ευφυές εύρημα που φέρνει στο νου το κλασικό πλέον All That Jazz (1979) του Μπομπ Φόσι, περιγράφει σε ελάχιστα στον αριθμό πλάνα, τα οποία είναι επιμελώς χαρτογραφημένα και χορογραφημένα σε τέλειο συντονισμό κάμερας και ηθοποιών, τον αγώνα, την αγωνία και τον ναρκισσισμό του καλλιτέχνη, ο οποίος πρέπει να παλέψει με τις αμφιβολίες του, τον εγωισμό και τις ανασφάλιές του, σε ό,τι αφορά την αξία του, το νόημα της τέχνης και του έργου του, καθώς και με τα απρόσμενα εμπόδια, την αμφισβήτηση του περίγυρού του και την κυκλοθυμία του χαρακτήρα του.
Η επιλογή του Μάικλ Κίτον (ενός παραγνωρισμένου ηθοποιού ο οποίος έγινε γνωστός από τους δύο πρώτους Batman του Τιμ Μπάρτον, για να «χαθεί» στη συνέχεια) είναι ιδανική και του δίνει την ευκαιρία να δείξει την αξία του και να ερμηνεύσει έναν ρόλο ζωής. Εκπληκτικός και ο Έντουαρντ Νόρτον, στον ρόλο ενός ιδιόρυθμου ηθοποιού της Μεθόδου, ο οποίος όμως μοιάζει να μένει αναξιοποίητος στο κρεσέντο του τελευταίου μέρους. Υπέροχος και ο «δικός μας» Ζακ Γαλιφιανάκης, σε έναν διαφορετικό ρόλο από αυτούς που συνήθως ερμηνεύει.
Με το στακάτο Jazzy σάουντρακ από το drum set του Αντόνιο Σάνσεζ να δίνει τον ρυθμό, το Birdman είναι μια tour de force κινηματογραφική εμπειρία, συναρπαστική, άψογα εκτελεσμένη και μία από τις καλύτερες ταινίες της σεζόν.
Ιnfo: Birdman ή Η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας (Birdman or The Unexpected Virtue of Ignorance). Δραματική Κωμωδία. ΗΠΑ - Καναδάς 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 22 Ιανουαρίου. Σκηνοθεσία: Αλεχάνδρο Γκονζάλεζ Ινιαρίτου. Παίζουν: Μάικλ Κίτον, Έντουαρντ Νόρτον, Ναόμι Γουότς, Έμα Στόουν, Ζακ Γαλιφιανάκης, Έιμι Ράιαν, Αντρέα Ράιζμπορο. Διανομή: Odeon.
ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ: Η οικογένεια Γουάις είναι μια αρχετυπική χολιγουντιανή δυναστεία: ο πατέρας Σάνφορντ είναι ψυχοθεραπευτής και διάσημος συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας. Η μητέρα Κριστίνα κυρίως φροντίζει την καριέρα του γιου τους, Μπέντζι, ήδη σταρ στην ηλικία των 13. Ο Μπέντζι έχει μόλις ολοκληρώσει το πρόγραμμα αποτοξίνωσης που ξεκίνησε στα 9 του κι η αδελφή του, Άγκαθα, βγαίνει από το σανατόριο όπου νοσηλευόταν για εγκληματική πυρομανία. Μια από τις ασθενείς του Σάνφορντ, η Αβάνα, είναι ηθοποιός και ονειρεύεται να γυρίσει ριμέικ της ταινίας που έκανε τη μητέρα της, Κλαρίς, διάσημη τη δεκαετία του '60. Η Κλαρίς έχει πεθάνει αλλά στοιχειώνει την Αβάνα σε νυχτερινά οράματα.
Από τη Νέα Υόρκη του Birdman μέχρι το Χόλιγουντ του Οδηγού Επιτυχίας, είναι μια αίθουσα δρόμος. Κι όπως στην ταινία του Ινιαρίτου, φανταστικοί και αληθινοί χαρακτήρες ηθοποιών μπερδεύονται γλυκά, έτσι κι εδώ, οι υπαρξιακές αγωνίες των κατοίκων της Tinseltown πέφτουν θύματα μιας μακάβριας και ανελέητης σάτιρας που μετατρέπεται σε εφιάλτη.
Το σενάριο του Μπρους Βάγκνερ για τον Οδηγό Επιτυχίας μπορεί να είναι τόσο σκοτεινά χιουμοριστικό και να ξεσκεπάζει με ιδιαίτερη τόλμη και σκωπτική διάθεση τους σαρκοβόρους μηχανισμούς της βιομηχανίας του Χόλιγουντ, έτσι ώστε να γίνεται ελκυστικό για τον μετρ της ανθρώπινης αμφισημίας Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ (Cosmopolis, Το Τέλος της Βίας, Γυμνό Γεύμα, Crash, Η Μύγα, Videodrome), από ένα σημείο και μετά όμως χάνει την ισορροπία μεταξύ χιούμορ και δράματος και μοιάζει είτε να παρωδεί τον εαυτό του, είτε να κάνει μια άμεση αναφορά σε μια νοσταλγική όσο και παλιομοδίτικη, πεισιθάνατη νεορομαντική μυθολογία των χρόνων του '80.
Ιnfo: Οδηγός Επιτυχίας (Maps to the Stars). Κοινωνική Δραματική Κωμωδία. Καναδάς - ΗΠΑ - Γερμανία - Γαλλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 22 Ιανουαρίου. Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Παίζουν: Τζούλιαν Μουρ, Τζον Κιούζακ, Μία Γουασικόφσκα, Ίβαν Μπερντ, Ολίβια Γουίλιαμς, Ρόμπερτ Πάτινσον. Διανομή: Hollywood Entertainment.
ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ: Η τύχη του Mathias, ενός αποτυχημένου και άφραγκου Νεοϋορκέζου, αλλάζει όταν κληρονομεί ένα διαμέρισμα στο Παρίσι από τον αποξενωμένο πατέρα του. Σύντομα όμως ανακαλύπτει ότι το διαμέρισμα είναι κατειλημμένο από τη Mathilde, μια εκλεπτυσμένη ηλικιωμένη κυρία και την υπερπροστατευτική της κόρη. Επίσης, ενημερώνεται ότι σύμφωνα με τη γαλλική νομοθεσία δεν μπορεί να αποκτήσει το εν λόγω περιουσιακό στοιχείο, παρά μόνο μετά τον θάνατο της Mathilde. Όσο προσπαθεί να πουλήσει το διαμέρισμα και να συνεχίσει τη ζωή του, ο Mathias ανακαλύπτει ότι η Mathilde και ο πατέρας του ήταν εραστές για πολλά χρόνια.
Ο Ίσραελ Χόροβιτς, συγγραφέας πληθώρας θεατρικών έργων και σεναρίων (James Dean, Sunshine, Φράουλες και Αίμα) και ο πρώτος που ανέβασε κάποτε τον Αλ Πατσίνο στη σκηνή, διασκευάζει και σκηνοθετεί για το σινεμά ένα δικό του θεατρικό έργο.
Ενδιαφέρον και υπέροχα ερμηνευμένο, το Ένα Σπίτι στο Παρίσι καταφέρνει να αποβάλει μεγάλο μέρος της θεατρικότητάς του, φέροντας σε αντιπαράθεση, με γλυκόπικρο χιούμορ, ανθρώπους διαφορετικής προέλευσης, νοοτροπίας και ηλικίας, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με καλά κρυμμένα μυστικά και ψέματα σε ό,τι αφορά το παρελθόν τους. Αν και το φινάλε είναι προβλέψιμο και οι φροϊδικές ψυχολογικές επεξηγήσεις απλοϊκά αμερικάνικες, το σπίτι αυτό, αν και λίγο σκονισμένο, είναι και ζεστό και φιλόξενο για τους θεατές που δεν αγαπούν το ευτελές, αλλά ούτε και τις «ανησυχίες» ως προς την αναζήτηση μιας διαφορετικής κινηματογραφικής γλώσσας.
Ιnfo: Ένα Σπίτι στο Παρίσι (My Old Lady). Δραματική Κομεντί. Αγγλία - Γαλλία - ΗΠΑ 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 22 Ιανουαρίου. Σκηνοθεσία - Σενάριο: Ίσραελ Χόροβιτς. Παίζουν: Κέβιν Κλάιν, Κριστίν Σκοτ Τόμας, Μάγκι Σμιθ, Ντομινίκ Πινό, Νοεμί Βολβσκί. Διανομή: Feelgood Entertainment.
εμφάνιση σχολίων