0
1
σχόλια
662
λέξεις
CULTURE
Αυτοί είναι οι στίχοι της Οδύσσειας του Ομήρου που βρέθηκαν σε πήλινη πλάκα σε ανασκαφές της Ολυμπίας
 
DOCTV.GR
19 Ιουλίου 2018
Ραφωδία Ξ, στίχοι 01-13 (μτφ Καζαντζάκη-Κακριδή)
Κι εκείνος, το λιμάνι αφήνοντας, μέσ΄ απ΄ το λόγγο επήρε
τ΄ ορθό το μονοπάτι, που ΄βγαζε στο δάσο, εκεί που του ΄χε
δείξει η Αθηνά το θείο πως θα ΄βρισκε χοιροβοσκό, τι απ΄ όλους
τους δούλους του Οδυσσέα καλύτερα το βιος του αυτός γνοιαζόταν.
Μπρος στην καλύβα του τον πέτυχε καθούμενο, και γύρα
χτισμένον έβλεπες αυλότοιχο, στο ξέφαντο, μεγάλο,
ψηλό, πανέμορφο· σαν έφυγεν ο ρήγας του, τον είχεν
ο θείος χοιροβοσκός μονάχος του σηκώσει για τους χοίρους,
χωρίς η αφέντρα του κι ο γέροντας Λαέρτης να το ξέρουν,
από τις πέτρες που κουβάλησε· κι είχε ψηλά καρφώσει
αγριαχλαδιάς κλωνάρια, κι έξωθε πυκνά παλούκια μπήξει
ως πέρα από βαλανιδόκλαρα, τη φλούδα βγάζοντάς τους.
Και στην αυλή είχε μάντρες δώδεκα μια πλάι στην άλλη χτίσει

Ραφωδία Ξ, στίχοι 01-13 (μτφ Εφταλιώτης)
Κι απ΄ το λιμάνι πήρε αυτός βουνήσιο μονοπάτι
σε δάσια μέσα, που η θεά του το ΄χε πει πως ζούσε
ο πάγκαλος χοιροβοσκός που νοιάζουνταν το βιος του
πιότερο απ΄ όλους που ο τρανός Δυσσέας είχε δικούς του.
Τον βρήκε και καθότανε στα ξώθυρα μονάχος,
μπρος σε μεγάλο αυλόγυρο αψηλόστεκο κι ωραίο,
με δρόμο γύρω, που ίδιος του τον είχε εκεί φτιασμένο
για του ξενιτεμένου του του αφεντικού τους χοίρους,
δίχως να ξέρει η αφέντισσα κι ο γέρος ο Λαέρτης,
από βουνόπετρες συρτές, μ΄ αγριαπιδιές φραγμένο.
Κι απόξω ορθόστησε πολλά παλούκια πυκνωμένα
γύρω τριγύρω από ιδρυά καλά πελεκημένα·
και χοιρομάντρες δώδεκα μες στην αυλή είχε χτίσει

Ραφωδία Ξ, στίχοι 01-13 (πρωτότυπο)
Αὐτὰρ ὁ ἐκ λιμένος προσέβη τρηχεῖαν ἀταρπὸν
χῶρον ἀν' ὑλήεντα δι' ἄκριας, ᾗ οἱ Ἀθήνη
πέφραδε δῖον ὑφορβόν, ὅ οἱ βιότοιο μάλιστα
κήδετο οἰκήων, οὓς κτήσατο δῖος Ὀδυσσεύς.
τὸν δ' ἄρ' ἐνὶ προδόμῳ εὗρ' ἥμενον, ἔνθα οἱ αὐλὴ
ὑψηλὴ δέδμητο, περισκέπτῳ ἐνὶ χώρῳ,
καλή τε μεγάλη τε, περίδρομος· ἥν ῥα συβώτης
αὐτὸς δείμαθ' ὕεσσιν ἀποιχομένοιο ἄνακτος,
νόσφιν δεσποίνης καὶ Λαέρταο γέροντος,
ῥυτοῖσιν λάεσσι καὶ ἐθρίγκωσεν ἀχέρδῳ.
σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε διαμπερὲς ἔνθα καὶ ἔνθα
πυκνοὺς καὶ θαμέας, τὸ μέλαν δρυὸς ἀμφικεάσσας.
ἔντοσθεν δ' αὐλῆς συφεοὺς δυοκαίδεκα ποίει
πλησίον ἀλλήλων, εὐνὰς συσίν·


«Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται απόσπασμα της Οδύσσειας σε πήλινη πλάκα, ενώ η ερευνητική ομάδα διερευνά το ενδεχόμενο να πρόκειται για το παλαιότερο κείμενο ομηρικών επών που έχει βρεθεί στον ελληνικό χώρο (πλην οστράκων με 1-2 στίχους)». Σε διευκρινίσεις προς αποφυγή παρερμηνειών μετά τη μεγάλη δημοσιότητα που προκάλεσε η πρόσφατη ανακοίνωση της εύρεσης της πήλινης πλάκας με στίχους από την Οδύσσεια προχώρησε η ερευνητική ομάδα.
 
Ολοκληρη η ανακοίνωση: «Σε συνέχεια του Δελτίου Τύπου που εκδόθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και έπειτα από την μεγάλη δημοσιότητα που προκάλεσε η πρόσφατη ανακοίνωση της εύρεσης στην Ολυμπία της πήλινης πλάκας με στίχους από την Οδύσσεια θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να δοθούν ορισμένες διευκρινίσεις που θα αποτρέψουν την δημιουργία στρεβλών εντυπώσεων και παρερμηνειών.

Πρόκειται αναμφισβήτητα για μια σπουδαία ανακάλυψη, ιδιαίτερα συγκινητική για την αρχαιολογική έρευνα και την ιστορία του τόπου. Η επιγραφή στην πήλινη πλάκα που βρέθηκε σε θέση με ρωμαϊκά κατάλοιπα σε μικρή απόσταση από το Ιερό της Ολυμπίας, διασώζει τους πρώτους 13 στίχους της Ραψωδίας ξ της Οδύσσειας και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει ως τώρα η ερευνητική ομάδα, αποτελεί το παλαιότερο σωζόμενο απόσπασμα των στίχων αυτών, σε κάθε περίπτωση των στίχων 1-8, αλλά και των στίχων 9-13, εφόσον επαληθευτεί η προκαταρκτική χρονολόγηση της επιγραφής.

Επίσης, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται απόσπασμα της Οδύσσειας σε πήλινη πλάκα, ενώ η ερευνητική ομάδα διερευνά το ενδεχόμενο να πρόκειται για το παλαιότερο κείμενο ομηρικών επών που έχει βρεθεί στον ελληνικό χώρο (πλην οστράκων με 1-2 στίχους).

Όλα τα παραπάνω τονίζουν την μεγάλη σημασία του ευρήματος και την μοναδικότητά του ως αρχαιολογικό, επιγραφικό, φιλολογικό και ιστορικό τεκμήριο. Ωστόσο, επαναλαμβάνουμε την επιφύλαξη που διατυπώθηκε ήδη από την πρώτη ανακοίνωση ότι όλα τα ανωτέρω αποτελούν τις πρώτες εκτιμήσεις μας και δεν πρόκειται για την τελική δημοσίευση της επιγραφής, η οποία θα ακολουθήσει σε εύλογο διάστημα.»

Εκ μέρους της ερευνητικής ομάδας: Δρ. Ερωφίλη-Ίρις Κόλλια (Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας), Kαθ. Franziska Lang (Πoλυτεχνείο Darmstadt), Δρ. Clemens Bruenenberg (Πoλυτεχνείο Darmstadt), Kαθ. Hans-Joachim Gehrke (Πανεπιστήμιο Freiburg), Kαθ. Klaus Hallof (Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften, Inscriptiones Graecae), Δρ. Birgitta Eder (Esterreichische Akademie der Wissenschaften), Kαθ. Andreas Vitt (Πανεπιστήμιο Mainz)
 
εμφάνιση σχολίων