Με αφορμή την παράσταση του Μιχαήλ Μαρμαρινού στη Στέγη ανακαλύπτουμε τον Δον Ζουάν
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΝΔΕΛΑΣ
12 Ιανουαρίου 2017
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ: Η μορφή του Δον Ζουάν έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον σημαντικών δραματουργών, ποιητών, πεζογράφων και φιλόσοφων ανά τους αιώνες: Μπωντλέρ, Μυσσέ, Σταντάλ, Πούσκιν, Βύρων, Χόρβατ, Κίργκεργκωρ, Νίτσε, Καμύ, Μαξ Φρις, Μοντερλάν τον προσέγγισαν εκ νέου.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ: Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του μύθου ανάλογα με του συγγραφείς και την εποχή αλλά ο βασικός άξονας του έργου είναι η ευχαρίστηση που λαμβάνει ο Δον Ζουάν από την αποπλάνηση γυναικών, κυρίως δεσμευμένων, και τελικά η εγκατάλειψή τους, ενώ στην πορεία του πολεμά και σκοτώνει τους αντιπάλους του. Όταν όμως ο ήρωας επισκέπτεται ένα νεκροταφείο, συναντά τον τάφο του πατέρα της Doña Ana, μίας εκ των γυναικών που είχε εξαπατήσει. Το άγαλμα πάνω από τον τάφο ζωντανεύει και ο Δον Ζουάν επιδεικτικά το προσκαλεί σε δείπνο. Οι πόρτες της κόλασης ανοίγουν και ο ίδιος βασανίζεται μέχρι τέλους για τα αμαρτήματά του. Σε κάποιες περιπτώσεις τη γλυτώνει.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ: «Είναι ένας αιρετικός, ένας ανίερος που δεν πιστεύει ούτε στον Παράδεισο, ούτε στους αγίους, ούτε στον Θεό, ούτε στα κακά πνεύματα» - Τα λόγια του υπηρέτη του ήρωα από την πρώτη πράξη του Μολιέρου.
ΤΑΛΕΝΤΟ: Ο Δον Ζουάν δεν διαθέτει μόνο εξωτερική ομορφιά και αυτοπεποίθηση. Το όπλο του ως κατακτητή είναι η ευγλωττία και οι φανταχτερές ομοιοκαταληξίες του λόγου του.
ΠΙΣΤΗ: «Σε τι πιστεύω; Πιστεύω πως ένα και ένα κάνουν δύο… και τέσσερα και τέσσερα, οκτώ» - Δον Ζουάν, Μολιέρος.
ΠΡΕΜΙΕΡΑ: Ο Δον Ζουάν του Μολιέρου ανεβαίνει για πρώτη φορά στις 15 Φεβρουαρίου 1665 στο Παλαί Ρουαγιάλ. Το έργο προκαλεί φοβερές αντιδράσεις. Ο Μολιέρος κατηγορείται ως άθεος και αναγκάζεται να προχωρήσει σε περικοπές του κειμένου. Ο βασιλιάς, που θαυμάζει τον συγγραφέα αλλά δεν μπορεί να διαχειριστεί τις αντιδράσεις, ζητά από τον Μολιέρο να αποσύρει το έργο.
ΟΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ του είναι χωρισμένοι σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα: από τη μία αυτοί που τον θεωρούν έκφυλο και πιστεύουν ότι του αξίζει ένα άσχημο τέλος προς ικανοποίηση των γυναικών που εξαπάτησε και όλων των ανθρώπων που έπεσαν θύματά του (ας μην ξεχνάμε πως δε θίχτηκαν μόνο οι γυναίκες του, αλλά και οι αντίζηλοι και οι οικογένειές τους). Από την άλλη, αυτοί που πιστεύουν ότι ήταν απλά ένα ελεύθερο και επαναστατικό πνεύμα, που εναντιώθηκε στο κατεστημένο της εποχής και δέχθηκε να έρθει αντιμέτωπος με το «ηθικό» καθεστώς εκείνων των χρόνων, έχοντας μία άκρως ριζοσπαστική συμπεριφορά, αποποιούμενος κάθε πουριτανικό στοιχείο.
ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ: Αναφορικά με την ορθή προφορά του ονόματός του, στον Ισπανόφωνο κόσμο (από όπου προέρχεται και το έργο) είναι Δον Χουάν, στην Ελλάδα και τον Πορτογαλόφωνο κόσμο προφέρεται Δον Ζουάν ενώ οι Αγγλοσάξονες τον λένε Δον Ουάν.
ΣΗΜΕΡΑ το όνομα Δον Ζουάν χρησιμοποιείται αντί του χαρακτηρισμού «γυναικοκατακτητής».
Δον Ζουάν του Μιχαήλ Μαρμαρινού στη Στέγη
Μετάφραση κειμένου Μολιέρου: Δημήτρης Δημητριάδης, Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινός, Μουσική – Μεταγραφή Don Giovanni του Μότσαρτ: Δημήτρης Καμαρωτός, Κοστούμια: Εύα Νάθενα, Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Ερμηνεύουν οι: Γιάννος Περλέγκας, Χάρης Φραγκούλης, Έλενα Μαυρίδου, Γιάννης Βογιατζής, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Τάσος Καραχάλιος, Έφη Γούση, Adrian Frieling, Ντένης Μακρής, Ilya Algaer
Info: Μιχαήλ Μαρμαρινός, Δον Ζουάν, 25 Ιανουαρίου – 19 Φεβρουαρίου, 20:30, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Συγγρού 107, Στάση μετρό: Συγγρού-Φιξ.
εμφάνιση σχολίων