Ευτυχία; Να μην Α' ΠΡΟΣΩΠΟ είσαι φτωχότερος από το φίλο σου

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Μεγάλοι συγγραφείς και στοχαστές έχουν συζητήσει ατελείωτα τον ορισμό της ευτυχίας και πώς μπορεί να επιτευχθεί. Σύμφωνα με τον Ζαν Ζακ Ρουσσώ, η ευτυχία είναι «ένας καλός τραπεζικός λογαριασμός, ένας καλός μάγειρας και καλή πέψη», ενώ ο Μάρκος Αυρήλιος έχει πει πως «πολύ λίγα πράγματα χρειάζονται για να κάνουν τη ζωή ευτυχισμένη. Εξαρτώνται όλα από το μυαλό μας, τον τρόπο της σκέψης μας».

Εξαρτώνται όλα στο μυαλό μας; Σε πολλές περιπτώσεις αυτό φαίνεται να ισχύει. «Για παράδειγμα κατά τα τελευταία 60 χρόνια, οι άνθρωποι στις ΗΠΑ και τη Βρετανία έχουν βιώσει μεγάλη αύξηση των εσόδων, αλλά δεν υπήρξε αντίστοιχη αύξηση της ικανοποίησης σχετικά με τη ζωή. Είναι πιο πλούσιοι, πιο υγιείς, έχουν καλύτερα σπίτια, αυτοκίνητα, τρόφιμα και διακοπές, αλλά δεν είναι πιο ευτυχισμένοι».

Το φαινόμενο αυτό ώθησε τον καθηγητή Richard Layard να αμφισβητήσει το ρόλο της οικονομικής ανάπτυξης ως μέσο βελτίωσης της ευτυχίας. «Όταν συνειδητοποίησα ότι η αύξηση του εθνικού κατά κεφαλήν εισοδήματος δεν ήταν πανάκεια, σα να με χτύπησε κεραυνός. Με έκανε να αμφισβητήσω ότι αφορά στην οικονομία. Με έκανε να αναρωτηθώ, τι είναι πρόοδος -αν όχι η αύξηση του ΑΕΠ;».

Ο καθηγητής Layard, γνωστός και ως Ο Τσάρος της Ευτυχίας», είναι ο ιδρυτής και διευθυντής του Κέντρου Οικονομικής Λειτουργίας του London School Of Economics and Political Science. Έχει εντοπίσει τους εξής 7 πιο σημαντικούς παράγοντες για την ευημερία μας: οικογενειακές σχέσεις, οικονομική κατάσταση, εργασία, κοινότητα και φίλοι, υγεία, προσωπική ελευθερία και προσωπικές αξίες. Οι ιδέες του επηρέασαν την κυβερνητική πολιτική.

Η εργασία του δείχνει ότι σε πολλές προηγμένες χώρες, η ατομική ευτυχία εξαρτάται από το σχετικό εισόδημα -όχι από αυτό καθ’ αυτό το εισόδημα, αλλά από τη σύγκριση του δικού τους εισοδήματος με το μέσο όρο της κοινωνίας ή του οικοσυστήματός τους. Ένα από τα στοιχεία που παραθέτει προέρχεται από μια υποθετική ερώτηση στους αποφοίτους του Χάρβαρντ, όταν τους ζητήθηκε να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο φανταστικούς κόσμους: Στον πρώτο θα κέρδιζαν εισόδημα 50 χιλ. δολάρια το χρόνο, ενώ όλοι οι άλλοι θα έπαιρναν 25 χιλιάδες. Στο δεύτερο θα έπαιρναν 100 χιλ. δολάρια, ενώ όλοι οι άλλοι 200 χιλιάδες. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων επέλεξε το πρώτο. Αυτό έχει νόημα μόνο εάν το σχετικό εισόδημα είναι πιο σημαντικό γι ‘αυτούς από το απόλυτο εισόδημα, καταλήγουν οι ερευνητές.

«Μιλάμε για τις πλούσιες χώρες και εκεί δεν τίθεται λόγος να αμφισβητηθεί η σημασία του σχετικού εισοδήματος ως επιρροή στην ευτυχία» λέει ο Layard. Με λίγα λόγια, η ευτυχία του άλλου γίνεται η δική μας δυστυχία, ο παράγοντας που μας εμποδίζει να απολαύσουμε αυτά που έχουμε. Και ποτέ τίποτα δεν φαίνεται να είναι αρκετό…

Έχουν άδικο μετά οι μοντέρνοι φιλόσοφοι που λένε ότι ο καπιταλισμός ισούται με την Ανηδονία;

εμφάνιση σχολίων